การใช้งาน ถังดับเพลิง มีขั้นตอนที่คล้ายคลึงกันไม่ว่าถังจะมีสีหรือประเภทใดก็ตาม อย่างไรก็ตาม สีของถังดับเพลิงมักจะบอกถึงชนิดของสารดับเพลิงที่บรรจุอยู่ภายใน ซึ่งมีวิธีการใช้งานที่แตกต่างกันบ้างตามประเภทของไฟที่ต้องการดับ
1. ถังดับเพลิงสีแดง (ชนิดผงเคมีแห้ง - Dry Chemical)
- วิธีใช้: ใช้กับไฟประเภท A, B, และ C (ไฟจากของแข็งไวไฟ, ของเหลวไวไฟ, และอุปกรณ์ไฟฟ้า)
- วิธีการใช้งาน:
- ดึงสลัก: ดึงสลักออกจากถัง
- เล็งหัวฉีด: หันหัวฉีดไปที่ฐานของไฟ ไม่ใช่ที่เปลวไฟ
- บีบมือจับ: กดบีบมือจับเพื่อปล่อยผงเคมีแห้ง
- กวาดหัวฉีดไปมา: เคลื่อนหัวฉีดจากซ้ายไปขวา เพื่อคลุมบริเวณที่เกิดไฟ
2. ถังดับเพลิงสีเงิน (ชนิด CO₂ - คาร์บอนไดออกไซด์)- วิธีใช้: ใช้กับไฟประเภท B และ C (ไฟจากของเหลวไวไฟและอุปกรณ์ไฟฟ้า)
- วิธีการใช้งาน:
- ดึงสลัก: ดึงสลักออก
- เล็งหัวฉีด: หันหัวฉีดไปที่ฐานของไฟ
- บีบมือจับ: กดบีบมือจับเพื่อปล่อย CO₂
- กวาดหัวฉีดไปมา: ฉีดกวาดไปทั่วพื้นที่ไฟเพื่อระบายอากาศและดับไฟด้วยการลดปริมาณออกซิเจน
- ข้อควรระวัง: อย่าจับหัวฉีดโดยตรง เพราะจะเย็นจัดจนทำให้เกิดบาดเจ็บได้
3. ถังดับเพลิงสีเหลือง (ชนิดโฟม - Foam)- วิธีใช้: ใช้กับไฟประเภท A และ B (ไฟจากของแข็งไวไฟและของเหลวไวไฟ)
- วิธีการใช้งาน:
- ดึงสลัก: ดึงสลักออกจากถัง
- เล็งหัวฉีด: หันหัวฉีดไปที่ฐานของไฟ (สำหรับไฟจากของแข็ง) หรือฉีดที่ด้านหน้าของเชื้อเพลิง (สำหรับไฟจากของเหลว)
- บีบมือจับ: กดบีบมือจับเพื่อปล่อยโฟม
- กวาดหัวฉีดไปมา: กวาดไปมาเพื่อปกคลุมเชื้อเพลิงอย่างสม่ำเสมอ โฟมจะช่วยป้องกันออกซิเจนและทำให้ไฟดับ
4. ถังดับเพลิงสีเขียว (ชนิดสารสะอาด - Clean Agent หรือ Halon)- วิธีใช้: ใช้กับไฟประเภท A, B และ C (ของเหลวไวไฟและอุปกรณ์ไฟฟ้า) เหมาะสำหรับการดับไฟในพื้นที่ที่มีอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์
- วิธีการใช้งาน:
- ดึงสลัก: ดึงสลักออก
- เล็งหัวฉีด: หันหัวฉีดไปที่ฐานของไฟ
- บีบมือจับ: กดบีบมือจับเพื่อปล่อยสารดับเพลิง
- กวาดหัวฉีดไปมา: กวาดหัวฉีดไปที่ฐานของไฟจนกว่าไฟจะดับ
ขั้นตอนทั่วไปในการใช้ถังดับเพลิง (ยึดหลัก PASS):
P (Pull) – ดึงสลักออกจากถังดับเพลิง
A (Aim) – เล็งหัวฉีดไปที่ฐานของไฟ
S (Squeeze) – บีบมือจับเพื่อปล่อยสารดับเพลิง
S (Sweep) – กวาดหัวฉีดไปมาเพื่อดับไฟอย่างทั่วถึง
ข้อควรระวัง:- ตรวจสอบความเหมาะสมของถังดับเพลิงกับประเภทของไฟที่คุณต้องการดับ
- หมั่นตรวจสอบถังดับเพลิงให้พร้อมใช้งานอยู่เสมอ เช่น ตรวจเกจวัดความดัน และเช็ควันหมดอายุ
- หากไม่มั่นใจหรือไฟลุกลามเกินกว่าจะควบคุมได้ด้วยถังดับเพลิง ควรรีบอพยพและแจ้งเจ้าหน้าที่ดับเพลิงทันที
ถังดับเพลิงแต่ละสีจะบ่งบอกถึงชนิดของสารดับเพลิงและไฟที่สามารถดับได้ การใช้งานควรยึดหลัก PASS และตรวจสอบความเหมาะสมของถังดับเพลิงกับประเภทของไฟที่จะดับก่อนการใช้งาน